afvalinfarct
19-07-2019 - Woord van de Dag - Van Dale Uitgevers
Door de financiële problemen van de Amsterdamse afvalcentrale AEB dreigt er een afvalinfarct in Amsterdam, schrijft De Telegraaf vanmorgen:
Volgens de VA bestaat de kans dat binnenkort het huishoudelijk afval in Amsterdam en negentien gemeentes in de omgeving niet meer opgehaald kan worden, als financiële garanties voor de AEB nog langer uitblijven.
Infarct verwijst volgens de Dikke Van Dale figuurlijk naar een ontregeling van of blokkade in een economisch proces of maatschappelijk verschijnsel. Het woord is productief in samenstellingen als arbeidsmarktinfarct, data-infarct, informatie-infarct, mobiliteitsinfarct, transportinfarct, verkeersinfarct, vervoersinfarct, zorginfarct, die allemaal verwijzen naar het vastlopen van een regulier proces. Vanuit deze betekenis van infarct is afvalinfarct gemakkelijk te verklaren als ‘het ontregeld raken van de afvalinzameling en -verwerking.
Hoewel het woord afvalinfarct nieuw is, is het verschijnsel niet nieuw. We kennen dat onder meer uit Napels, maar ook in Amsterdam dreigde de vuilnisverwerking eerder al eens ontregeld te raken. Het Algemeen Dagblad schreef daar in 2005 al eens over, toen onder het kopje vuilnisinfarct.
Definitie
afvalinfarct (het, -en) ontregeling van de afvalinzameling en -verwerking, m.n. het verschijnsel dat vuilnis niet meer opgehaald en/of verwerkt kan worden, waardoor het in de openbare ruimte achterblijft en gezondheidsproblemen kan veroorzaken
wijkkalifaat
18-07-2019 - Woord van de Dag - Van Dale Uitgevers
Jaren geleden kwam Schilderswijk in Den Haag bekend te staan als shariadriehoek. Vandaag staat op de website van De Telegraaf opnieuw iets over radicalisme in de Haagse wijk: jongerenwerkers die worden ingeschakeld om radicalisering van jonge moslims te voorkomen, blijken zelf salafisten te zijn. Volgens de krant faalt de overheid keer op keer in haar bestrijding van dit soort religieuze uitwassen:
De overheid is ons een forse zelfcorrectie verschuldigd op het chaotische, zwakke beleid van de afgelopen jaren. Als die uitblijft, zullen wijkkalifaatjes ontstaan die ongehinderd kunnen doen wat de overheid nalaat: culturele veranderingen afdwingen, maar dan de duisternis in.
Wijkkalifaat is in de verkleinvorm wijkkalifaatje een onschuldig, nee bijna een lief woord, maar er wordt in feite iets naars mee bedoeld: een woonwijk van een sociaal niet-geïntegreerde groep met dezelfde orthodoxe, fundamentalistische of zo u wilt radicale religieuze ideeën. Een soort getto dus.
Wijkkalifaat is ook wel een beetje een raar woord: met een kalifaat wordt van oudsher het rijk van een kalief bedoeld. Een wijk is nu eenmaal geen rijk en bovendien heeft voor zover wij weten de Schilderswijk nog geen eigen kalief. In zekere zin is kalifaat in de samenstelling wijkkalifaat dan ook een wat te groot woord.
In feite speelt wijkkalifaat vooral in op het gevoel. Wijkkalifaat roept herinneringen op aan het IS-kalifaat dat een paar jaar geleden in Syrië werd gesticht om vervolgens roemloos te verdwijnen. Dat IS-kalifaat heeft ervoor gezorgd dat kalifaat is veranderd van een neutraal woord in een woord met een negatieve bijklank. In zekere zin suggereert De Telegraaf dat de Schilderswijk een IS-wijk aan het worden is, maar die typering is voor de Krant van Wakker Nederland nog een brug te ver. Vandaar waarschijnlijk het wat onschuldiger klinkende woord wijkkalifaat.
Definitie
wijkkalifaat (het, wijkkalifaten) woonwijk waar een sociaal niet-geïntegreerde groep met een radicaal-islamitische achtergrond de dienst uitmaakt
