Nieuw voornaamwoord in Grammatica Zweeds

Het Zweeds is officieel een nieuw persoonlijk voornaamwoord rijker: de Zweedse Academie gaat het woord hen opnemen in haar Ordlista, de officiële spellinglijst van het Zweeds. 

In het Zweeds kun je naar een man verwijzen met het voornaamwoord han (hij) en naar een vrouw met hon (zij). Het komt echter regelmatig voor dat je niet weet of iemand een man of een vrouw is. In personeelsadvertenties bijvoorbeeld: 'We zoeken een nieuwe webmaster, X moet beschikken over de volgende eigenschappen'.

In het geëmancipeerde Zweden (waar bij de verkiezingen van september jl. een feministische partij drie procent van de stemmen haalde) is het ondenkbaar dat je alleen han (hij) op de plaats van de X gebruikt. Vervangen door han/hon (hij/zij) of hon/han (zij/hij) is een optie, maar dan houd je de discussie over welk geslacht voorop dient te staan. Dat probleem heb je niet met het nieuwe voornaamwoord hen. Transgenders zijn er ook blij mee, want die kunnen hun geslacht nu in het midden laten.

Helemaal nieuw is hen overigens niet. Al in 1966 stelde Rolf Dunås in de krant Upsala Nya Tidning voor dit voornaamwoord in te voeren. Lang leidde het een sluimerend bestaan. Veel mensen ergerden zich aan het woord vanwege een te hoog geitenwollensokkengehalte, zoals ook spellingen als 'tiepies' (voor: typisch) en 'sosjale joenit' (voor: sociale unit) in het Nederlands bij veel mensen leiden tot irritatie. Maar na het jaar 2000 begon hen aan een onstuitbare opmars die nu wordt bekroond door het goedkeuringsstempel van de Zweedse Academie.

Onlangs heeft Van Dale een nieuwe grammatica van het Zweeds in de reeks Grammatica's op elk niveau uitgebracht. Behalve overzichtelijk en duidelijk is deze grammatica ook helemaal bij de tijd: het voornaamwoord hen ontbreekt niet!

Hans de Groot, freelance redacteur Nederlands en Zweeds.

Vorig artikel
Volgend artikel