Wat betekent eigenlijk de uitdrukking 'de druiven zijn zuur'?

Op 22 mei 2015 staat er in de Leeuwarder Courant een stuk onder de titel 'Franeker promoveert na thriller tegen Black Boys'. Na het adembenemende wedstrijdverslag lezen we: 'Voor Black Boys waren de druiven zuur. De Snekers gaven directe promotie op de allerlaatste speeldag tegen Franeker uit handen [...]'.

De druiven zijn zuur. Als je afgaat op bovenstaand citaat moet dat zoiets betekenen als 'de teleurstelling is groot'. Hetzelfde 'zuur' dat je ook tegenkomt in verbindingen als 'een zure nederlaag'. Van Dale geeft als betekenis voor dit gebruik: 'dat is een hele teleurstelling'.

Toch zijn we er daarmee niet. Oorspronkelijk betekende de uitdrukking nét even iets anders. Daarvoor moeten we terug naar de bron van de zegswijze, een fabel van Aesopus (ca. 620-560 v.C.). Daarin ziet een vos heerlijke trossen druiven hangen. Helaas, ze hangen zo hoog dat hij er niet bij kan. Om zijn vossengezicht te redden zegt hij dan maar dat ze toch zuur zijn, zodat hij ze eigenlijk helemaal niet wil hebben. De oorspronkelijke betekenis van de uitdrukking is dan ook, in de woorden van Van Dale, dat 'iem. zogenaamd versmaadt wat hij niet krijgen kan'. Je kunt iets niet krijgen en zegt achteraf dat je het ook helemaal niet wilde. Zoals het bekende Kamerlid dat ooit de felbegeerde functie van staatssecretaris misliep en toen achteraf zei dat hij die functie ook nooit geambieerd had.

Vorig artikel
Volgend artikel